Iets duurs kopen: wel of niet voorschieten?

Volgens geldexpert Joëlla Opraus (auteur van Later word ik Rijk en De financiële detox) is het antwoord helder: alleen voorschieten als je kind het geld al heeft. Bijvoorbeeld als het geld wel op de rekening staat, maar de pinpas thuis ligt. ‘Dan kun je meteen een Tikkie sturen, geen probleem,’ zegt ze. ‘Maar voorschieten als ze het geld niet hebben, is in feite leren dat lenen normaal is. En dat is het niet.’

Trots op de aankoop

Als je grote uitgaven voorschiet, leert je kind dat het oké is om alvast iets te kopen en later wel te zien. Terwijl deze leeftijdsfase juist kansen biedt om te leren sparen, plannen en keuzes maken. ‘Wat niet kan, kan niet. Ook niet als alle andere vrienden het wel hebben,’ zegt Opraus.

Ze herinnert zich een jongen uit haar onderzoek die dolgraag een Nintendo wilde. ‘Iedereen in de klas had er een. Hij voelde zich buitengesloten. Zijn ouders zeiden dat hij er eerst voor moest sparen. Het duurde even, maar uiteindelijk had hij het bedrag bij elkaar. Hij was zó trots toen het lukte. En veel zuiniger op zijn spullen, want hij wist precies wat het gekost had.’

Groepsdruk of geldles

Natuurlijk is het lastig om je kind ‘nee’ te verkopen als hij onder druk staat. Maar juist dan is het waardevol om het gesprek aan te gaan. ‘Stel vragen: wil je het echt zelf, of wil je het omdat anderen het hebben? Kun je zonder? Of wil je er liever even voor sparen? Zo leer je je kind niet alleen met geld, maar ook met groepsdruk omgaan,’ zegt Opraus.

En als je besluit toch iets voor te schieten? Maak dan duidelijke afspraken. Wanneer moet het worden terugbetaald? Mag het in termijnen? Wat gebeurt er als dat niet lukt? Zo leert je kind dat lenen niet gratis is – ook niet bij ouders.

Vergeet de extra kosten niet

Een ander veelgehoord probleem: het lukt kinderen nog nét om de aankoop te doen, maar daarna wordt het stil. Geen geld voor een helm, verzekering of onderhoud. De fatbike staat na twee weken met een lekke band in de schuur. De nieuwe telefoon gaat stuk en er is geen geld voor reparatie.

‘Neem dus altijd alle kosten mee in het gesprek,’ zegt Opraus. ‘Waar moet je rekening mee houden na de aankoop? Hoeveel moet je apart zetten voor onderhoud, verzekering of extra’s? Hoe los je het op als er iets kapotgaat?’ Laat je kind meedenken over oplossingen: kun je alvast sparen voor reparaties? Een bijbaan nemen? Of toch even wachten?