Mijn dochter wil geld van mij lenen. Kan best, toch?

‘Mam, mag ik een voorschot op mijn zakgeld?’ Je dochter wil geld uitgeven wat ze (nog) niet heeft. Hoe lost ze dat op? Juist: door geld te lenen. Van jou, haar vrienden en vriendinnen, of van webshops waar ze haar bestellingen pas later hoeft te betalen. Lekker makkelijk! Moet je hierin meegaan, of trap je op de rem?

Pubercoach Janneke Terbille beantwoordt in de podcast Positief met pubers wekelijks opvoedvragen van ouders met kinderen op de basisschool. Ze heeft al meer dan 350 afleveringen gemaakt, maar nog nooit kreeg ze een vraag over geld lenen.

‘Ik heb het idee dat er veel schaamte om dit onderwerp heen hangt,’ zegt ze. ‘Ouders willen het graag privé houden als hun kind geld leent en daardoor in de problemen komt. Ze lossen het liever zelf op, zonder dat iemand ervan hoeft te weten.’

Is het dan zo erg?

Zodra ze achttien zijn, mogen tieners abonnementen afsluiten, leningen aangaan, creditcardbetalingen doen en kopen op afbetaling. Voor elke betalingsverplichting zijn ze vanaf dat moment zelf verantwoordelijk. Dit gaat vaak mis: volgens de BKR, die alle leningen in Nederland bijhoudt, had in 2019 een op de vijf jongeren tussen de 18 en 27 jaar een ‘consumptief krediet’, oftewel een openstaande schuld.

Ja, en wat moet ik ermee?

Leningen? Schulden? Betalingsachterstanden? Als je minderjarige kinderen hebt, denk je misschien dat dit allemaal zorgen zijn voor later. Jouw kind is immers nog geen achttien. Maar financiële zelfredzaamheid begint al eerder. Als je je kind er al vroeg bewust van maakt hoe het werkt met lenen en schulden opbouwen, kun je problemen op latere leeftijd voorkomen.

• Leg uit wat lenen betekent Een paar euro lenen aan je kind: het lijkt misschien onschuldig. Net als broodjes of make-upartikelen die worden voorgeschoten door vriendinnen. Maar iets wat klein begint, kan al snel groot worden. ‘Leg je kind uit dat geleend geld altijd ergens vandaan moet komen,’ zegt Janneke Terbille. ‘Als je een bedrag leent, betekent dit dat je een schuld hebt uitstaan bij iemand. Als je die niet betaalt, worden mensen boos. Instanties gaan rente rekenen of zelfs met aanmaningen werken. En dan kan het bedrag enorm oplopen.’

• Leg uit wat schuld betekent Een lening betekent dat je een schuld hebt uitstaan. Maar een schuld hoeft niet altijd een probleem te zijn. Als je de Tikkies van je vriendinnen of de latop of afbetaling gewoon kan betalen, is er niets aan de hand. Het wordt pas een probleem als de hoeveelheid geld die binnenkomt lager is dan wat je nog terug moet betalen. Leg je kind uit dat lenen alleen verstandig is als je zeker weet dat er genoeg geld op de bankrekening staat.

• Bespreek het verschil tussen 'needs' en 'wants' Wil je dochter geld lenen om iets voor zichzelf te kopen? Bespreek dan waarom ze dat wil. ‘Heeft ze het echt nodig, of is het een wens? Probeer je kind bewust te maken van dat verschil,’ zegt Janneke Terbille. ‘Schoenen heb je nodig. Maar schoenen van 250 euro niet per se. Wil ze die toch hebben? Kijk dan of er andere manieren zijn om eraan te komen. Je dochter kan sparen of een bijbaantje zoeken. Als ze het écht wil, gaat ze ervoor. En anders is het blijkbaar toch niet zo belangrijk.’

• Maak afspraken over geld (uit)lenen Bespreek van tevoren wanneer je dochter wel of geen geld mag (uit)lenen, en hoe ze dat aanpakt. Je kunt bijvoorbeeld afspreken dat ze betaalverzoeken altijd meteen terugbetaalt. En dat ze één keer per week checkt of haar eigen betaalverzoeken zijn voldaan. Zo niet? Dan stuurt ze meteen een herinnering. Je kunt ook een maximumbedrag afspreken dat je dochter mag uitlenen of zelf van iemand leent. En dat ze pas geld uitleent als het vorige bedrag is terugbetaald, en zelf pas iets koopt iets haar eigen schuld is afbetaald.

• Verbind een gevolg aan het gedrag Gaat het toch mis, en heeft je dochter iets geleend wat ze niet kan terugbetalen? Geef haar dan geen straf, maar verbind wel gevolgen aan haar gedrag, adviseert pubercoach Janneke Terbille. ‘Mijn dochter heeft een keer 50 euro via onze bankrekening uitgegeven aan Robux. Ze wilde het van haar spaarrekening terugbetalen, maar dan zou ze er niets van leren. We hebben toen een aantal weken zakgeld ingehouden.’