‘Nog 3 uur geldig!’ Hoe je (kind) rustig blijft tijdens Cyber Monday

De dag na de storm

Waar Black Friday begon als een fysieke winkeldag, is Cyber Monday het online broertje dat het van gemak en technologie moet hebben. Webshops stunten met laptops, smartphones, gadgets en koptelefoons. ‘Het verschil is vooral: hier hoef je de deur niet voor uit,’ zegt Meijer. ‘Je zit met een vinger op de knop, en dat maakt het nog makkelijker en nog verleidelijker om iets te kopen zonder na te denken.’

Volgens Meijer spelen winkels slim in op dat gevoel van gemak. ‘Ze weten dat mensen na Black Friday nog in de koopstemming zijn. Dus gooien ze er nog even een schepje bovenop: vandaag laatste kans, extra korting, code alleen geldig tot middernacht.’

Waarom jongeren extra vatbaar zijn

Cyber Monday werkt als een perfect storm voor tienerhersenen. Alles is snel, spannend en digitaal. ‘Het past precies bij hoe jongeren gewend zijn te leven,’ legt Meijer uit. ‘Ze zijn opgegroeid in een wereld waarin alles direct beschikbaar is. Hun hersenen zijn nog volop in ontwikkeling, waardoor impulsen sterker zijn en het moeilijker is om even op de rem te trappen. Dat maakt ze gevoeliger voor trucs als “nog 3 uur geldig” of “deze deal verdwijnt zo”.’

Niet alleen webshops liften mee

Met Cyber Monday begint ook het hoogseizoen voor online oplichters. De politie waarschuwt dat rond deze tijd het aantal aangiften van nepwebwinkels piekt. Sommige websites lijken op bekende merken, met identieke logo’s en professionele foto’s. Maar na betaling komt het pakket nooit aan. ‘De misleiding zit slim verstopt in de drukte,’ zegt Meijer.

Hoe maak je van Cyber Monday een leermoment

Cyber Monday hoeft geen valkuil te zijn, zegt Meijer. ‘Het kan juist een goed moment zijn om samen te kijken: wat is nu slim omgaan met geld? Gebruik het moment als kans om te praten over keuzes maken, reclame, en de psychologie achter verleiding. Laat je kind ervaren dat het leuk is om iets te willen, maar nog leuker om te weten waarom. Als je dat snapt, dan wint niet de webshop, maar jij.’

Tips van Wijzer in Geldzaken

• Vertraag het proces. Bij alles wat je online koopt, geldt: een dag later bestaat het product nog steeds. Geef jezelf of je kind 24 uur voordat je afrekent.

• Check de website. Let op rare domeinnamen, ontbrekende contactinfo of betaalopties die alleen vooruitbetaling toelaten. Via de politie kun je controleren of bepaalde gegevens op een website kloppen. Staat er een keurmerk bij? Check op de website van het keurmerk of deze winkel ook echt in het register voorkomt.

• Kijk samen naar prijsgrafieken. Op websites als Tweakers Pricewatch kun je zien of de “Cyber Monday-deal” niet gewoon de standaardprijs is met een nieuw stickertje.

• Gebruik het voor een goed gesprek en vraag: ‘Waarom wil je dit eigenlijk?’ Misschien blijkt het meer om status of groepsdruk te gaan dan om behoefte.